Повеќе од 30% од децата од генерацијата Алфа изјавиле дека сакаат да станат креатори на содржина на социјалните мрежи, додека истражувањата покажуваат дека околу 32% од децата на возраст од 12 до 15 години веќе го наведуваат „Јутјубер“ како своја работа од соништата. За многу деца, дигиталните творци се идоли, а желбата да заблескаат се појавува уште пред адолесценцијата. Во таква ситуација, родителското вклучување станува не само корисно, туку и суштински значајно.
Кога родителите ќе преземат активна улога учејќи ги децата како функционираат платформите, заедно прилагодувајќи ги поставките за приватност и безбедност и отворено разговарајќи за границите, ова заедничко дигитално патување ги претвора потенцијалните ризици во можности за учење и ги охрабрува децата со самодоверба да ја истражуваат својата креативност.
1. Бидете љубопитни, а не критични
Вашата отвореност ја гради нивната сигурносна мрежа. Ако вашето дете каже: „Сакам да бидам Јутјубер“, тоа може да предизвика загриженост. Но најсигурниот прв чекор не е да го отфрлите туку да отворите дијалог. Прашајте го зошто сака да биде присутен на социјалните мрежи и што би сакало да објавува. На тој начин градите доверба и воедно ја отворате темата за безбедноста.
За полесни разговори, започнете со ресурси прилагодени на возраста. На пример, Kaspersky Азбука на сајбер-безбедноста, бесплатна книга која им помага на децата да ги научат основите на дигиталниот свет на забавен и едноставен начин.
2. Креирајте профили заедно
Наместо да му го предадете телефонот, седнете и заедно поминете ги чекорите за подесување. Помогнете му да:
Избере соодветни поставки за приватност;
Да го исклучи споделувањето на локацијата;
Поставете силна и уникатна лозинка;
Вклучете двофакторската автентикација;
3. Научете ги што не треба да споделуваат
Разликувајте меѓу забавно создавање содржина и изложување на ризични информации. Нагласете дека не треба да споделуваат адреса, училиште, планови за одмор или редовни рутини.
4. Редовно проверувајте го нивниот псевдоним
Кога детето почнува да објавува содржина под корисничко име, важно е да знаете колку се видливи и пребарувани на мрежите. Еден едноставен начин е да го пребарувате нивниот псевдоним. Проверете дали се појавуваат лични фотографии, ознаки на локација или коментари кои откриваат повеќе отколку што треба. Дали некој го копирал нивниот материјал или се обидува да ги имитира?
5. Упатете ги на лажни соработки или сомнителни понуди
Како што младите инфлуенсери добиваат популарност, можат да почнат да добиваат пораки од лажни брендови или сметки кои нудат бесплатни производи, спонзорства или можности за соработка. За детето, тоа може да изгледа како исполнување на сон, но во многу случаи станува збор за измами. Научете ги да се однесуваат со внимание кон секоја неочекувана понуда. Лажните „соработки“ често доаѓаат преку директни пораки или е-пошта и може да содржат линкови кои водат до сајтови за крадење на податоци, лични информации или дури и банкарски податоци. Некои измамници бараат и да се платат „трошоци за достава“ за лажни подароци или се обидуваат да ги убедат децата да инсталираат сомнителни апликации.
Помогнете им да препознаат знаци на предупредување, како што се: лош правопис или возвишен тон („делувај веднаш!“), барање лични податоци или лозинки, сомнителни линкови или сајтови, непроверени сметки што се претставуваат како вистински брендови. Разговарајте заедно со нив кои брендови се соодветни за соработка и објаснете зошто некои понуди може да не се толку безбедни колку што изгледаат.
6. Разговарајте за непознатите луѓе на интернет
Како што детето гради своја публика, може да привлече не само обожаватели, туку и луѓе со непристојно или манипулативно однесување. За жал, онлајн заведување претставува реална закана, особено за младите, отворени и доверливи креатори кои споделуваат детали од својот живот. Објаснете му на детето дека не сите што изгледаат пријателски на интернет имаат добра намера. Манипулаторите често лажно се претставуваат како „поддржувачки пријатели“, ги фалат нивните содржини, нудат помош или тврдат дека имаат слични интереси. Со тек на време, може да побараат лични податоци, приватни фотографии или да се обидат да ја префрлат комуникацијата на помалку безбедни платформи (како приватни четови, видео повици или енкриптирани пораки).
Научете ги да препознаат знаци:
Непознат што често или премногу лично комуницира;
Некој што инсистира на тајност („не кажувај на родителите“);
Притисок да споделат приватни информации или фотографии;
Емоционална манипулација – чувство на вина, ласкање или закани;
Најважно е да бидат сигурни дека секогаш можат да ви се обратат без страв од казна.
Извор: web-mind.rs
